راهکارهای رونق تولید صادرات محور

امروزه استفاده از ظرفیت‌های تولید داخلی در خرید و مصرف کالاهای ایرانی از موضوعات و مباحثی است که به‌عنوان یک الزام تاریخی مورد توجه و تاکید نخبگان، کارشناسان و صاحب‌نظران اقتصادی قرار دارد.

رسیدن به خوداتکایی در تولید، سنگ بنایی است بر رشد و توسعه کشور که می‌تواند رونق فضای کسب وکار، رشد اشتغال، کاهش بیکاری و در مجموع رونق اقتصادی کشور را به دنبال داشته باشد.
 در حوزه اقتصاد و مدیریت نظام تولید صادرات محور و استفاده از تولیدات و محصولات داخلی با وجود همه تاکیدات، نتایج قابل قبول ارزیابی نمی‌شود و لازم است ضمن بررسی و کالبدشکافی موضوع با همکاری و هماهنگی حوزه‌های ذی‌ربط به راهکارها و شیوه‌های اجرایی مناسبی دست یابیم.
 در حوزه سازماندهی و مدیریت جریان تولید کشور خلأهای بسیار زیادی وجود دارد که این خلأها از استقرار نیافتن یک شیوه و نظام مناسب تولیدی از آغاز فرآیند توسعه ناشی می‌شود.

نظام تولید بومی به سبب برخی نابسامانی‌های ناشی از اتخاذ سیاست‌های کوتاه‌مدت و راهکارهای خودکامانه حاکمان کشور در قبل از پیروزی انقلاب از اساس بر بنیان مناسبی طراحی نشده و در دوران بعد از پیروزی انقلاب نیز به سبب تحولات و مشکلات سیاسی متاثر بر جریان اقتصادی از یک‌سو و اجرا نشدن برنامه‌های مناسب اقتصادی، فرهنگی از سوی دیگر نتوانست مراحل رشد مناسب و مورد انتظار را طی کند. دستیابی به قله‌های افتخار و موفقیت یک کشور در گرو ارتقای جایگاه علمی و توان اقتصادی آن کشور ارزیابی می‌شود و این موضوع نیز حاصل نمی‌شود، جز با همکاری همه ارکان این زنجیره.
 بنابراین برای ارتقای جایگاه نظام تولید کشور و افزایش توان اقتصادی آن لازم است تمامی برنامه‌ریزی‌ها و امور مرتبط با موضوع توسعه با همکاری همه ارکان‌های این زنجیره انجام شود. این درحالی است که بسیاری از تولیدکنندگان از مشکلات فعالیت تولیدی در کشور و حمایت نکردن دولت و نبود بازار مناسب گلایه می‌کنند.

 از سوی دیگر مصرف‌کننده داخلی از کیفیت محصولات تولیدی راضی نبوده و نگاه خود را از تولیدات داخلی به محصولات مناسب خارجی دوخته است؛ دولت از رکود تورمی و مشکلات ناشی از رونق نیافتن فضای کسب‌وکار بسیار نگران است و افزایش یا دوام این شرایط را برای جامعه به هیچ وجه مناسب نمی‌داند.
گروهی معتقدند نظام بانکی کشور از کارآمدی مناسبی برای حمایت از تولید برخوردار نیست و از سویی تهدید سرمایه‌گذاری‌های غیرمولد را عامل این ناکارآمدی می‌دانند. اما همه این ارکان مختلف در یک موضوع باهم متفق‌اند و آن اینکه ادامه روند موجود برای بقا و دوام نظام اقتصادی کشور مناسب نیست.

 این اتفاق‌نظر می‌تواند نقطه آغاز مناسبی باشد برای برون‌رفت از شرایط موجود و رونق تولید مناسب. برون رفت از این فضا یعنی رفع گره‌های اشتغال، مهار تورم، جلوگیری از رکود و بسیاری از موضوعات مبتلا به جامعه؛ شرایطی که تنها با رونق فضای تولید و کسب‌وکار و انجام فعالیت‌های مولد ایجاد خواهد شد.
رسیدن به این مهم نیز تنها از مسیر تعامل سازنده و مناسب مردم، تولیدکنندگان و دولت امکانپذیر است. فعالیت و تلاش ۳ رکن یادشده به‌صورت توامان می‌تواند راهگشای مشکلات تولید، مصرف و مدیریت منابع باشد و البته مجاهدت هریک از این ارکان به تنهایی نیز برای حصول نتیجه کافی نخواهد بود.

در این شرایط دولت با اصلاح و تصویب قوانین و مقررات تلاش دارد که بسترهای لازم را برای رونق فضای کسب‌وکار فراهم کند ولی در همین موضوع نیز اگر اصلاحات و رفع موانع و قوانین حاکم بر روابط تولید و تجارت به‌صورت یکپارچه و هماهنگ انجام نشود وضع قوانین و اصلاح آنها نیز تاثیر مناسبی نخواهد داشت.
 نظام مالیاتی کشور، سیستم بانکداری در خدمت صنعت و توسعه، فراهم کردن سیاست‌های تشویقی و ترغیبی برای تولید، تسهیل واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات صنعتی، حمایت از اختراعات و ابداعات، محافظت از سرمایه‌های مردم در نظام اقتصادی و بانکی، پالایش نظام بورس از فعالیت‌های غیرحرفه‌ای و مخرب، حذف مدیران دولتی انتصابی در بنگاه‌های بزرگ دولتی و انحصاری و رفع بسیاری موضوعات دیگر می‌تواند بستر را برای رونق تولید صادرات محور فراهم کند.